Windykacja i prawo - blog kancelarii prawnej

adwokata Dariusza Staniszewskiego

 
 
opis

Zabezpieczenie roszczenia i skuteczna windykacja długu – weksel in blanco, a sporządzenie aktu notarialnego, w którym dłużnik poddaje się egzekucji

Data aktualizacji: 6 sierpnia 2012

1. Weksel in blanco.

Dla powstania zabezpieczenia umowy wekslem, niezbędne jest podpisanie przez dłużnika weksla (jako wystawcę weksla). Z reguły, gdy w momencie udzielania zabezpieczenia (zawierania umowy) nie jest stronom znana wysokość ewentualnej kwoty wierzytelności, na zabezpieczenie której dłużnik wystawia weksel, zabezpieczenie to przybiera formę wystawionego przez dłużnika weksla niezupełnego (weksla in blanco). Dodatkowo, w interesie dłużnika, z reguły wraz z wekslem, sporządzana jest umowa (porozumienie wekslowe) określająca na jakich zasadach, do jakiej kwoty i w jakim terminie wierzyciel (remitent) uprawniony będzie do wypełnienia wystawionego przez dłużnika weksla in blanco.

Dla zabezpieczenia interesu wierzyciela, podpisany przez dłużnika weksel poręczony powinien zostać dodatkowo przez osoby trzecie. Poręczenie weksla w praktyce pozwala wierzycielowi domagać się zapłaty nie tylko od wystawcy weksla, Odpowiedzialność wystawcy i poręczyciela ma charakter odpowiedzialności solidarnej, co oznacza, iż wierzyciel może domagać się zapłaty według swego wyboru w całości lub części od wystawcy bądź poręczyciela, albo też częściowo od każdego z nich, a spełnienie świadczenia przez któregokolwiek z dłużników zwalnia drugiego z odpowiedzialności.

W sytuacji odmowy dobrowolnego wykupienia weksla, zaspokojenie się dłużnika z weksla in blanco nastąpić może w drodze wytoczonego przeciwko wystawcy i ewentualnemu poręczycielowi powództwa o zapłatę, wszczętego po przedstawieniu weksla wystawcy i/lub poręczycielowi do wykupu i nie wykupienia tego weksla przez wystawcę lub poręczyciela w wyznaczonym do tego terminie wykupu.

Na skutek wniesionego przez wierzyciela pozwu o zapłatę z weksla, sąd na posiedzeniu niejawnym po zbadaniu jedynie prawidłowości wypełnienia weksla wystawia, a więc bez przeprowadzania rozprawy, nie badając zasadności dochodzonej kwoty, czyli nie analizując czy jest to prawdziwa niezapłacona cena i czy nie były podnoszone zarzuty, co do jakości sprzedanej rzeczy, wydaje nakaz zapłaty w którym zobowiązuje dłużnika do zapłaty zasądzonej kwoty w terminie 14 dni od dnia doręczenia nakazu albo tez wniesienia w tym terminie zarzutów. Nakaz zapłaty wydany na podstawie weksla staje się natychmiast wykonalny po upływie terminu do zaspokojenia roszczenia i po opatrzeniu go przez sąd klauzulą wykonalności stanowi tytuł wykonawczy nadający się do wszczęcia przeciwko dłużnikowi egzekucji sądowej.

W przypadku wniesienia w wyznaczonym przez sąd 14 dniowym terminie zarzutów od nakazu zapłaty, wówczas nakaz nie uprawomocnia się, a sąd może na wniosek pozwanego wstrzymać wykonanie nakazu. W następstwie wniesionych zarzutów sąd wyznacza rozprawę i dopiero po przeprowadzeniu rozprawy odbywającej się z udziałem stron, orzeka o utrzymaniu nakazu w mocy bądź uchyla go w całości lub w części.

2. Akt notarialny w którym dłużnik poddaje się egzekucji.

Odmiennym rozwiązaniem zabezpieczenia należności handlowych jest dobrowolne poddanie się egzekucji przez dłużnika wprost z aktu notarialnego. Do jego powstania (tego zabezpieczenia) niezbędne jest złożenie przez dłużnika osobiście oświadczenia przed notariuszem o poddaniu się egzekucji. Akt notarialny w którym dłużnik poddał się egzekucji sporządzany jest najczęściej na dwa sposoby, tzn. poprzez wskazanie w jego treści konkretnej sumy pieniężnej do zapłaty której zobowiązany jest dłużnik z równoczesnym wskazaniem terminu jej zapłaty albo też akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty nie konkretnej sumy pieniężnej ale sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy akt określa jednocześnie warunki, które upoważniają wierzyciela do prowadzenia przeciwko dłużnikowi egzekucji na podstawie tego aktu o całość lub część roszczenia, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności. Tak sporządzony akt notarialny stanowi tytuł egzekucyjny, który po zaopatrzeniu go przez sąd w klauzulę wykonalności stanowi tytułu wykonawczy dający podstawę do wszczęcia przeciwko dłużnikowi egzekucji sądowej.

3. Różnice:

Różnica pomiędzy zabezpieczeniem wekslowym, a zabezpieczeniem wynikającym z aktu notarialnego, w którym dłużnik podaje się egzekucji polega na tym, iż dla uzyskania tytułu wykonawczego z weksla niezbędne jest wytoczenie powództwa przeciwko dłużnikowi i dopiero po wydaniu przez Sąd nakazu zapłaty, nie wniesieniu przez dłużnika zarzutów, i opatrzeniu takiego nakazu klauzulą egzekucyjną można wszcząć przeciwko dłużnikowi egzekucję.

W przypadku aktu notarialnego w którym dłużnik poddał się egzekucji wystarczy, iż akt taki zostanie przez Sąd opatrzony klauzulą wykonalności, aby wszcząć na jego podstawie egzekucję, bez konieczności wytaczania przeciwko dłużnikowi powództwa.

W praktyce oznacza to zatem, iż uzyskanie zaspokojenia z weksla wiąże się z koniecznością wszczęcia procesu, co wydłuża postępowanie w czasie. Z tego też względu korzystniejszym dla wierzyciela jest poddanie się przez dłużnika egzekucji wprost z aktu notarialnego, niestety wiąże się to z koniecznością poniesienia, oprócz kosztów ewentualnego postępowania sądowego związanych z dochodzeniem nie zapłaconych należności, również kosztów notarialnych i to już na etapie dawania zabezpieczenia, chyba że strony umówią się w ten sposób, iż koszty te (tj. koszty sporządzenia aktu notarialnego) ponosić będzie dłużnik lub też ponoszone będą wspólnie.

Konkludując – wśród wielu rodzajów zabezpieczeń wierzytelności, przedstawione powyżej dwa najczęściej stosowane, mają swoje zalety i wady, jednak niewątpliwie akt notarialny jest zabezpieczeniem znacznie lepszym i pewniejszym niż weksel.

Sprawdź powiązane z artykułem usługi naszej kancelarii:

Jak bardzo podobał Ci się artykuł?

Kliknij na gwiazdkę, aby ocenić

Średnia ocena 5 / 5. Liczba głosów: 1

Nikt jeszcze nie ocenił artykułu. Bądź pierwszy!

Komentarze

Jan

17 sierpnia 2012

Dziękuję za jeden z bardziej wartościowych artykułów, jaki znalazłem w tym temacie. Mam pytanie odnośnie aktu notarialnego: jakiego rzędu są do koszty?

    kancelaria-adwokacka

    20 sierpnia 2012

    Witam Koszty aktu notarialnego w którym dłużnik poddaje się egzekucji reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej z dnia 28 czerwca 2004 r. (Dz.U. Nr 148, poz. 1564). Zgodnie z § 3 tego rozporządzenia wysokość stawki maksymalnej jest uzależniona od wartości – czyli kwoty do jakiej dłużnik poddaje się egzekucji i wynosi: 1) do 3 000 zł - 100 zł; 2) powyżej 3 000 zł do 10 000 zł - 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3 000 zł; 3) powyżej 10 000 zł do 30 000 zł - 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł; 4) powyżej 30 000 zł do 60 000 zł - 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł; 5) powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł - 1 010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł; 6) powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł - 4 770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł; 7) powyżej 2 000 000 zł - 6 770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7 500 zł. Do tego dodajemy oczywiście podatek VAT

Napisz, co o tym sądzisz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *